"Dünya Kupası"nı Rusya, ABD, İsrail Paylaşacak / SHENI HAMID/Londra
‘Kurt kocayınca köpeğin maskarası olurmuş’ deyişini çoğunuz hatırlayacaktır. Bu bağlamda, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın ilerlemiş yaşının da etkisiyle kaynaklanan sağlık durumunun hassasiyetine dair söylentiler, hafızalara ister istemez malum sözü getirirken; Gazza, Mahmud Abbas yerine ‘liderlik’ sıfatını kapma mücadelesine girişivermiş ‘wannabe’ lerle kavrulup kaynamaktadır.
Neden mi?...
Bear with me… Er ya da geç -aman gecinden versin de- Abbas yerine gelecek potansiyel Filistin idaresi, eğer iskambillerini doğru kullanmayı becerebilirse; başta Rusya ve ABD tarafından şekillendirilmiş ve çoğunluk arasında 'yüzyılın anlaşması' yakıştırmasıyla bilinan ‘deal’ dan ya pay kapabilecektir ya da havasını…
Dolayısıyla, Ortadoğu topraklarını, planlanılmış menfaatler doğrultusunda şekillendirme başarısını neredeyse garantilemiş ve ‘The Deal of the Century (Yüzyılın anlaşması)’ olarak bilinen yapılanma, bilhassa Filistin’in gelecekteki -bazı- idarecilerinin ve bu ziyafete dahil olmak isteyen tüm dış ittifakların iştahını sabırsızlıkla kabartmaktadır.
Dahası, ABD Başkanı Trump’ın damadı Jared Kushner öncülüğünde çeşitli Arap ülkelerinde yapılan ve bölgeye dair sözde 'ekonomik barış' sağlama adı altında yürütülen toplantılar, çoğu Arap liderini, bahis konusu anlaşma çerçevesinde hemfikir olma yönünde kuvvetle etkilemektedir.
Aynı itibarla, Ürdün Kralı Abdallah'ın konuya yönelik gösterdiği destek dahil; Mısır, Sudi Arabistan, Birleşik Arap Emirliği, ABD, İsrail, Rusya böylece, ‘Gazza Şeridi'ne bitişik olan ve serbest bir ekonomik bölgeye dönüşecek Mısır'daki Rafah bölgesinde $1 Milyar Dolarlık yatırım yapılması gerekliliğine karar kılmıştır. Böyle bir yatırım ile malum alanda büyük bir enerji santrali, sodyum arındırma tesisi ve uluslararası ticarete uygun kapasite sunan bir liman inşa edilecektir.
Muhim gelişmenin verimliliğine dair çoktan hemfikir olan katılımcılar öte yandan, yine aynı kalkınmaların Gazza'deki sakinlerin refahını sağlama doğrultusunda hizmet vereceğini iddia etmektedir.
Özellikle Rusya…
Tüm bu hareketlenmeler esnasında ABD tarafından bile desteklinilen ‘etken bir yöresel lider’ durumuna yükselmiştir. Ki inanır mısınız Rusya, ABD tarafından gururla iddia edilen ve barışçıl roller oynayan, vazgeçilmez, bölgesel dengeleyici mertebesine bile eriştirilmiştir(!).
Bilhassa, İran ve İsrail ile hesaplı ilişkiler sürdüren Putin; Sudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile artan bağları; Suriyeli Kürtleri ile arasindaki ihtiyatı ve Türkiye ile geliştirdiği dostluk adımlarını hesaplıca atmaktadır. Ve vaziyet, gerçekten de Trump’in övgüsünü kazanmıştır (politik ajandaya denk düşen sebeplerden dolayı).
Dahası…
‘The Deal of the Century’den mümkün sayılır en pozitif dönüşümleri edinmeyi amaçlayan Washington, Gazza konusu haricinde ilave faaliyet göstererek; Suriye'deki Rus etkisini tanımak yönünde büyük tavizler vermeye istekli olduğunu ima etmiştir. Hatta sonuç, ABD'nin Suriye'deki tüm silahlı gruplara yönelik desteğinin durdurulması; sözkonusu ülkeden çekilmesi ve Rusya ile müttefiklerine Suriye devletinin güneyini kontrol etme anlayışını göstermesi; aynı bağlamda Ürdün ile sınır kapısının yeniden açılması… gibi uygulamalarla şekillenme sonucuna varsa bile.
Ne de olsa tüm bu fedakarlıklar ABD için, Rusya desteğinin garantileneceği milyarlarca Dolarlik bir yatırım dönüşümü sağlayacak, kaçırılmaz fırsat “yüzyılın anlaşması”nı sağlamlaştıracaktır!
Rusya’nın Dünya Kupası diplomasisine gelince…
Politik akışa tesadüfen bugünlerde Rusya tarafından evsahipliği sürdürülen Dünya Kupası, finalinde, Putin’e Moskova’da sayısız lideri ağırlama olanağı sağlayacaktır. Dolayısıyla Ortadoğu’daki Filistin meselesi tabi ki, konuk liderlerin muhabbet sofralarından eksik edilmeyecektir. Ve değil sadece yukarıda değindiğim mesele, ama başta Kuzey Kore, Ukrayna, Suriye savaşı, Çin yaylımcılığı, Türkiye Başkanlık sisteminin bölge üzerindeki etkisi ve nihayet İran nükleer anlaşması gibi konular da kesinlikle muhtemel gündemden düşmeyecektir.
And there is another catch!...
Amerika açısından, tüm bu iyi niyetli isbirliği örneklerini ve Dünya Kupası dayanışmacılığını göstermek extra avantaj puanları getirecektir. Pozitiflerden birisi örneğin, Rusya etkisiyle İran gücünün kontrol edilmesidir. Bilhassa ISIS’in yeraltına çekilerek metamorphosis safhasına geçtiği sırada, Donald Trump, Ortadoğu’da dizginleri -şimdilik- Putin’in eline bırakmaya gönüllü bulunduğuna dair yeşil ışık yakmaktadır. Köprüyü geçene değin.
Tüm bunlar olup biterken Avrupa ülkeleri ise, İran karşıtı sayılan (ve Filistin halkını görmezlikten gelen) bu planın işe yarayıp yaramayacağı konusunda kuşkulu bulunmaktadır. İngiltere ile Fransa mesela, ABD’nin şu anda egemen olduğu üstünlüğü ‘sırf İran’ın kontrolde tutulabilmesi ve -yukarıda bahsettiğim- yüzyılın anlaşması hatrına’ Rusya’ya devir etmesinin son derece imkansız olduğunu düşünmektedir.
Yani Suriye ve Filistin’in basina gelenler…
Pişmiş tavuğun bile başına gelmemiştir; hele Suriye’nin kullanılarak Gazza üzerinde bir etki yaratılması planı, zaten karman çorman olmus vaziyete yepyeni iniş-çıkışlar katerken…
Artık…
Gazza’yı içine alıverecek ve Deal of the Century hatrına gerçekleştirilecek muhtemel Suriye barış anlaşmasının ilgi çekici yönü, ülke diplomatik adımlarının (ABD reveransıyla) Rusya ile İsrail arasında gerçeklestirilecek işbirliğiyle yönlendirileceğidir. Aynı esnada İsrail, Moskova’nın güvenilir bir bölgesel ortak olduğu kanısına varmışken…
Fakat malesef…
Yine arada kaynayacak ‘sıradan’ Suriye-Filistin halkıdır.
Yani bugünkü vaziyet, yıllar öncesine dayanan Balfour Deklarasyonundan ya da Sykes-Picot'tan daha tehlikelidir; çünkü hadi Suriye’nin Assad’ını geçtik -o apayrı bir mesele- ama, Filistin’in gelecekteki liderleri, Rus - Amerikan ve bölgedeki diğer zengin Araplar tarafından oynanılan bu yatırım oyununda, ihtiyatlı hareket etmeyi başaramaz ise… Ortadoğu’daki Deal of the Century, kendilene karşıt düşüveren, yepyeni bir İsrail dönemine altın damgasını vuracaktır.
Demedi, demeyin.
Kaynak: The Deal of The Century: Dünya Kupası’nı Rusya, ABD, İsrail Paylaşacak - SHENI HAMID/Londra
SOLİTİRAZ.COM