Devrimci Yön

Ülkemizde yaşı altmışına yaklaşanların “emperyalizm” olgusu konusunda daha bilinçli ve dolayısıyla daha duyarlı olduklarını söyleyebiliriz. Çünkü onlar emperyalizmin Vietnam’da yaptığı vahşet  haberleriyle büyüdüler, Allende’ye yapılan alçakça suikasti gördüler, Lumumba’ya Afrika’da neler yaptıklarını öğrendiler.

Che’nin “Emperyalizm haydutluktur!” sözünü ezbere bellemişlerdi.

Şimdiki kuşaklar salt bunumuzun dibinde olanlara baksalar, Saddam’a, Kaddafi’ye neler yapıldığını, ülkelerin nasıl bir hamlede canavarca paramparça edildiğini rahatlıkla kavrayabilecek, -özellikle 15 Temmuz darbe girişiminden sonra- Türkiye’nin ve diğer komşu ülkelerin hedef ülke olduğunu daha iyi anlayabileceklerdir.

Son on yılda emperyalizme karşı mücadelelere bakıldığında emperyalizme karşı mücadelede sorunun önderlik sorunu olduğu apaçık. Emperyalizme karşı savaşıyoruz laflarına karşın emperyalizmin basit bir figürü olmaktan öteye gidemeyen bölgemizdeki aktif örgütleri göz önüne getirdiğimizde bu eksiklik daha da ortaya çıkıyor. Şaşı bilinç; şaşı önderlik.

Emperyalizme karşı direnişte doğru önderlik ancak ve ancak doğru bir ideolojik kuşanmışlıkla mümkündür.  

Türk Kurtuluş Savaşında, Çin’in kurutuluşunu sağlayan halk savaşında, Küba’da, Vietnam Halk Savaşında doğru politikalarla donanmış doğru liderlerle ancak zafere ulaşılmıştır.

“Arap baharı” adıyla izlediğimiz kanlı senaryoda Anadolu’yu, Çin’i, Vietnam’ı aratmayan “açık işgal” örnekleri ve bunun acı sonuçları vardır. Ne var ki tüm dünyayı arkasından sürükleyecek haklılıkla, doğru yöntemler uygulayan aklı başında bir direniş biçimini ara ki bulasın.

İşte Vo Nguyen Giap emperyalistlerin anladığı dilden karşılık vermesini bilen, emperyalizme karşı mücadelede doğru önderliğe örnek efsane komutanlardandır. Hem sömürgeci Fransız emperyalizmine, hem ABD emperyalizmine karşı Vietnam’da büyük zaferler kazanmış, uzun süreli halk savaşı sürdürmüş, “antiemperyalist” mücadelede bir Mustafa Kemal, bir Mao, bir Fidel Kastro, bir Che, bir Ho Şi Min gibi dünya solunun ikonlaştırdığı unutulmaz komünistlerden biridir.

VO NGUYEN GİAP KİMDİR?

Giap, 25 Ağustos 1911’de Vietnam’da doğdu. Üniversitede siyasal ekonomi ve hukuk eğitimi aldı, bir süre öğretmenlik ve gazetecilik yaptı. Fransızca kömünist dergi çıkardı. Eylemlere katıldı. 1939’da kendisi gibi komünist olan Nguyen Thi Quang Thi ile evlendi. Fransız yönetimi o yıl komünist faaliyeti yasaklayınca Giap Çin’e kaçıp burada bulunan Vietnam Bağımsızlık Örgütü Viet Minh lideri Ho Chi Minh’e katıldı. Kendisi sürgündeyken eşi, kardeşi, babası ve baldızı Fransız sömürge yönetimince tutuklandı ve işkenceyle öldürüldü.

1944’te Vietnam’a döndü ve Japonya, Fransa ve ABD'ye karşı savaşların tümünde yer aldı.

Vietnam’da bir ulusal kahraman olarak anılan Giap, 1976’da Kuzey ve Güney Vietnam’ın resmen birleşmesine kadar Halk Ordusu’na komutanlık etti.

Askeri Parti Sekreteri, Milli Savunma Bakanı, Vietnam Halk Ordusu komutanı, Başbakan Yardımcısı gibi görevlerde çalıştı.

Vietnam’ın Fransız sömürgeciliğinden ve Amerikan işgalinden kurtarılmasına katkılarıyla tanınıyordu. ABD ve Fransa generallerinin “askeri bir deha” olarak tanımladığı Giap’ın gerilla taktiklerini anlattığı iki kitabı vardır.

General Giap’ın katıldığı belli başlı savaşlar, I. Hindiçini Savaşı (1946-1954) ve Vietnam savaşı denen uzun savaştır  (1960-1975). Katıldığı belli başlı muharebeler ise Lang Son (1950); Hoa Binh (1951-1952); Dien Bien Phu (1954); Nguyen Hue Saldırısı (1972); ve son Ho Chi Minh harekatıdır (1975). Giap Vietnam Bağımsızlık Savaşında Ho Chi Minh’den sonra en tanınan askeri komutandır.

Bir konuşmasında şöyle diyordu Che Guevara: “Eğer dünyada ölümün kendi paylarına düşen kısmıyla ve müthiş trajedileriyle, hergünkü kahramanlıklarıyla, emperyalizme bitmez tükenmez darbeler indirerek, dünya halklarının artan nefretiyle emperyalizmin güçlerini parçalamak için iki, üç daha fazla Vietnam gün ışığına çıksaydı, geleceğe daha güvenli bakabilirdik!..”

DİEN BİEN PHU SAVAŞI

1945 yılında Japonya yenilince durumdan yararlanan Ho Chi Minh, Eylül 1945’de Demokratik Vietnam Cumhuriyetini ilan etti. Ancak Vietnamlıların bilmedikleri bir gerçek vardı. 1945 yazında Almanya’nın Potsdam kasabasında müttefikler arasında yapılan konferansta Stalin, Truman ve Churchill Vietnam hakkında kararlarını çoktan vermişti.

Buna göre Japon işgalciler atılıncaya kadar Vietnam müttefik kuvvetlerce işgal edilecek, daha sonra kuzey bölgesi milliyetçi Çin’e, güney bölgesi ise İngiltere’ye verilecekti.

1946 yılında İngiltere, Vietnam’dan kuvvetlerini Fransa lehine çekeceğini açıklarken, Çin ise Fransa’nın kendi ülkesinden toprak talebi olmayacağı garantisine karşılık olarak Vietnam’ın kendisine verilen kısmını Fransa’ya bıraktı. Böylece Japon işgalinden sonra bağımsızlık hayali kuran Vietnamlılar tekrar Fransız boyunduruğuna girmekle karşı karşıyaydı.

Viet Minh ilk başlarda Fransızlarla müzakere yapar görünerek Çinlileri ülkeden uzaklaştırmayı düşünmüştür. Vietnam, tarihinde uzun süre Çin işgalinde kaldığından dolayı Fransız yönetimine dönülecek gibi gösterilerek Çin’den uzaklaşılmıştır. Ancak Fransızların Vietnam’ın bağımsızlığını tanımayacağı ve eski koloni yönetimini getireceği anlaşılınca Viet Minh ile Fransa arasında savaş çıktı.

19 Aralık 1945’te başlayan savaşta iyi silahlanmış ve eğitimli Fransız ordusu Viet Minh kuvvetlerine büyük yenilgiler yaşattı. Ancak tüm Vietnam’da denetimi sağlayamadı. Hem asker sayıları hem de Vietnam’ın yoğun nüfus yapısı buna müsade etmemişti.

Ordu komutanı General Giap bu sayede yeniden toplanabilmiş ve dağılan birliklerini yeniden güçlendirebilmişti. Belirli bir süre iki kuvvet arası bir pat durumu yaşandı. Yenişememe durumu Mao Zedung’un ordusunun Çan Kay Şek ordusunu yenmesiyle bozuldu. Mao’nun ordusu Vietnam sınırına geldiğinde Giap önemli miktarda silah ve ekipmana sahip olmaya başladı. Askerlerini Çin’deki askeri kamplarda eğitim aldırdı. Çinli uzmanlar Vietnam’a geldi.

Değişim geçiren Viet Minh, Lang Son ve Cao Bang muharebelerinde Fransızları yendi. Çin sınırından böylelikle uzaklaştırılan Fransızların gitmesiyle Çin’den gelen yardımlar daha da rahat akmaya başladı. Ordu Giap tarafından başlatılan gerilla savaşında yetkinleşmekteydi. Fransa'nın uzun erimli ve pahalı bir gerilla savaşına doğru sürüklendiği açığa çıkınca Fransa hükûmeti, Viet Minh ile anlaşma yollarını aramaya başladı. Fransa geçici hükûmete izin verileceğini ve yakın bir tarihte bağımsızlığının iade edileceğini önerse de özellikle başta Ho Chi Minh olmak üzere Viet Minh liderleri Fransızların sözüne güvenmeyecek ve savaşa devam edeceklerdi.

Hindiçin'deki Fransız komutan General Henri Navarre, Laos gibi ücra bölgeleri savunabilmek için binlerce askerini yeniden konuşlandırmak zorunda kamıştı. Aralık 1953’te Navarre, Dien Bien Phu’da bir savunma kompleksi inşa etti ve Laos’a saldırmak için bölgeden geçmek zorunda ola Viet Minh güçlerine engel olmak istedi.

Yaptığı planlara göre Viet Minh güçleri Laos’a saldırmak için Dien Bien Phu’ya saldırmak zorunda kalacak ve geleneksel savaşta da Fransızlar galip gelecekti.

Navarre’nin planı tuttu ve Giap, Dien Bien Phu’ya saldırmayı planladı.

Hazırladıkları savunma mevzilerinde saldırıya hazır bekleyen Fransız askerlerine karşı Viet Minh de hazırlanmaktaydı.

Giap tüm Vietnam’daki askerlerini bölgeye kaydırdı ve saldırıdan önce 70.000 askeri hazır tuttu. Bu sayı savunma mevzilerindeki Fransız askerlerinin beş katıydı. Çin’den alınan son teknoloji uçaksavar silahları ve 105 mm toplar sayesinde Fransız müstahkem bölgesine dışarıdan gelecek yardımı engelleyebilmekteydi. Uçaksavar ve topçu ateşi Fransız topçu ateşini bastırdı ve üsteki hava ikmali için vazgeçilmez olan pistin kullanılmasını engelledi. Fransız uçakları ise üsse getirdikleri ikmal malzemelerini çok yüksek irtifalardan bırakmak zorunda kaldı, böylece yardım malzemeleri Viet Minh'in eline geçti.

Giap üsse doğrudan saldırmaktansa üssü tamamen muhasara edip siper kazdırmayı ve beklemeyi tercih etti. En ileri siperlerden ise üsse doğru yeraltı tünelleri kazılacaktı. Navarre tuzağa düşüp kapana kısıldığını anladığında yardım talebinde bulundu. Yardım istenen ABD’den Viet Minh’e karşı taktik nükleer silahların kullaılması önerildiyse de kabul edilmedi. Giap’ın birliklerini dağıtmak için önerilen taktik hava saldırıları ise İngiltere ve diğer Batılı ülkeler olmaksızın gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle ABD Başkanı Eisenhower tarafından reddedildi. İngiltere Başbakanı Churchill ise Cenevre’de sürmekte olan barış müzakerelerinin sonucunun beklenmesini istedi.

13 Mart 1954 günü Giap saldırıya geçti. 56 gün boyunca Viet Minh adım adım üssün etrafındaki çemberi daralttı ve sonunda Fransız birlikleri Dien Bien Phu’da çok küçük bir yere sıkıştı ve imha edildi.

Askeri başarısızlıktan dolayı kendisini suçlayan topçu birliklerinin komutanı Albay Piroth intihar etti. Fransız birlikleri ise 7 Mayıs 1954 günü teslim oldu. Fransa’nın zayiatı 2000 ölü, 5600 yaralı ve 6500 esirdir. Ertesi gün Fransız hükümeti Vietnam’dan çekilmekte olduğunu açıkladı.

1995 yılında Vietnam’ı ziyaret eden Jak Chirac onuruna verilen yemekte General Giap’ın elini sıkmadı.

Düşmanını iyi tanıyordu ve acısı hala tazeydi.

Büyük mücadeleler büyük komutanlarla kazanılır. General Giap 13 Ekim 2013’te 102 yaşında aramızdan ayrıldı.

Onu bölgemizde ve ülkemizde emperyalizme karşı mücadele bilincinin yeniden yeşerdiği bu günlerde saygıyla anıyoruz.

SOLİTİRAZ.COM